نقش مردم در مدیریت شهری

رشد شتابان شهر و افزایش ناهمگونی شهرها با نیازهای جمعیت، بستری برای بروز معضلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شده است، به طوری که اکثر اوقات لاینحل بوده و به ساختاری شهری تبدیل شده‌اند؛ به طوری که آسیب‌های آن به حوزه‌های سیاسی نیز کشیده می‌شود. در فقدان نظام برنامه‌ریزی بر مبنای مشارکت و نظارت مردم‌محور، مدیریت شهری با مشکلاتی مواجه خواهد شد؛ در نتیجه توسعه شهری دارای هویت نبوده و با عدم مشارکت مردم، برخوردار از مشروعیت و قدرت عملی نخواهد بود. ساختار و روش مدیریت فعلی شهرها متناسب با مشارکت مردم نمی باشد. می بایستی تفکر و روش مدیران، کاملاً تغییر یابد و عمده ترین نقش به مردم هر شهر و محله، متناسب با نیازها و تفکرات ساکنین واگذار گردد. الگوی اداره شهرها و محلات توسط مردم الگویی موفق و البته جدیدی نمی‌باشد. الگویی که در کشور ما به جایگاه خود نرسیده و فاصله بسیاری با آن دارد. بر مبنای این شیوه مدیریت بایستی برنامه ریزی و تصمیم های شهری را با همکاری و همیاری توده مردم به عنوان بهره‌برداران و مجریان طرح ها صورت دهد. رشد شتابان شهرنشینی و به تبع آن توسعه شهرها و پیچیدگی تحولات شهری و تنوع تعاملات شهری نظر مدیران شهری را به سمت جلب و جذب مشارکت های شهری و شهروندان سوق می دهد. قطعاً احساس تعلق شهروندان به مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و عمرانی شهرها و محیط زندگی خود در مشارکت آنها نمود پیدا می‌کند. مشارکت به عنوان اساسی ترین عنصر دستیابی به اهداف توسعه شهری از اهمیت خاصی برخوردار است. هرچه توده‌های مردم جامعه مشارکت بیشتری در امور داشته باشند، امکان کسب موفقیت فراهم می‌شود؛ اقشار پایین و محروم جامعه از نتایج مشارکت و فواید حاصل از توسعه بهره مند می شوند. امروزه مشارکت شهروندان در امور شهری یک ضرورت است؛ ضرورتی که می‌تواند منجر به توسعه پایدار شهری شود. عوامل بسیاری در مشارکت مردم در شهرها تاثیر گذارند که مدیران شهری می‌بایست با شناسایی این عوامل و مد نظر قرار دادن ویژگی های منطقه ای و رفتاری موجود در شهر، نسبت به آن دست یابند و این الگوی مناسبی است که کشورهای توسعه یافته از آن بهره می برند.

حمید نیکورای