سوگ، داغداری و عزاداری این اصطلاحات عموما مترادف یکدیگرند و سندرمی را توصیف می کنند که با از دست دادن یکی از عزیزان فرد بروز می کند.سوگ ممکن است به دلایلی به غیر از مرگ عزیزان رخ دهد مانند :۱- از دست دادن عزیزان به دلیل طلاق، جدایی یا حبس۲- از دست دادن موقعیت یا […]
سوگ، داغداری و عزاداری این اصطلاحات عموما مترادف یکدیگرند و سندرمی را توصیف می کنند که با از دست دادن یکی از عزیزان فرد بروز می کند.
سوگ ممکن است به دلایلی به غیر از مرگ عزیزان رخ دهد مانند :
۱- از دست دادن عزیزان به دلیل طلاق، جدایی یا حبس
۲- از دست دادن موقعیت یا شی که دارای بار هیجانی است (نظیر یک مالکیت ارزشمند یا شغل و منصب با ارزش)
۳- از دست دادن یک شی محبوب خیالی
۴- خسارت ناشی از آسیب خود شیفتگی (ماننده قطع اندام)
سوگ یک واکنش نرمال وبهنجار است که به آرام شدن وگذر از مصیبت کمک می کند
مراحل سوگ و عزاداری ازنظر جان بالبی
۱) کرختی واعتراض
انکار و اعتراض از اولین مراحل سوگ به حساب می آید که با ناراحتی، ترس و عصبانیت خود را نشان می دهد. این ضربه روحی ممکن است تا چندین ماه طول بکشد.
۲)میل به دیدار و جستجوی فرد از دست رفته
جهان به نظر پوچ و بی معنی می آید ولی عزت نفس آسیبی نمی بیند از مشخصات این مرحله این است که اشتغال ذهنی نسبت به فرد متوفی، بی قراری جسمی ، گریستن و خشم که ممکن است چندین ماه تا چندین سال طول بکشد
۳)آشفتگی و یاس
بیقراری و احساس بیهودگی، افزایش اشتغال ذهنی درباره مسایل جسمی ،کناره گیری، درونگرایی و تحریک پذیری، تجدید مکرر خاطرات از خصوصیات و ویژگی های بارز این مرحله می باشد
۴)تجدید سازمان
با توسل به الگوها، اشیاء و افراد جدید سوگواری پایان یافته و جای خود را به خاطرات خوب می دهد و همانند سازی سالم با فرد از دست رفته رخ می دهد
سوگ و داغدیدگی با افسردگی متفاوت است
سوگ ممکن است گاهی واجد ملاکهای افسردگی باشد اما به ندرت در فرد داغدیده احساساتی نظیر گناه، بی ارزشی فکر خودکشی، کندی روانی حرکتی و روانپریشی دیده می شود
در داغدیدگی علایم پس از گذشت ۶ ماه تا یکسال کاهش می یابد و یا برطرف می شود. اما درافسردگی نه تنها کاهش نمی یابد بلکه تا مدتها حتی چندین سال ادامه دارد در داغدیدگی فرد با اطمینان و تماس های اجتماعی بهتر می شود اما در افسردگی فرد افسرده با اطمینان حالش بهتر نشده و از تماس های اجتماعی اجتناب می کند. لازم به ذکر است که داروهای ضد افسردگی در درمان داغدیدگی تاثیر نداشته و در بهبود فرد داغدیده نمی تواند کمک شایانی داشته باشد.
نکات بالینی در مورد کنترل و درمان سوگ
برون ریزی احساسات را تشویق کنید. به بیمار اجازه دهید در باره عزیز از دست رفته صحبت کند. یادآوری تجارب مثبت می تواند سازنده باشد
از گفتن عبارتی همچون گریه نکن یا عصبانی نشو خوداری شود
با تشکیل گروه کوچکی از آشنایان در باره فرد متوفی صحبت شود
از تجویز داروهای ضد اضطراب و افسردگی خودداری شود و به جای دارو از کلمات آرام بخش وتسلی دهنده استفاده شود
در صورت قابل پیش بینی بودن سوگ می توان با آماده کردن فرد داغ دیده شدت واکنش فرد و سوگ حاد را کاهش داد.
منبع :کاپلان و سادوک-دست نامه روانپزشکی با مقدمه دکتر سید احمد جلیلی ۱۳۹۰ چاپ دوم
تهیه و تنظیم: کارمند لیدا محمدی کارشناس روانشناسی
اداره مشاوره و مددکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی
